جهش تولید؛
با مشارکت مردم
ساختار شبکه تعاونی در کشور ژاپن
1398/07/07
کشور ژاپن در شرقی ترین نقطه قاره آسیا قرار دارد. این کشور مشتمل بر زنجیرهای از جزایر است که بین آبهای اقیانوس آرام و دریای ژاپن و در شرق شبه جزیره کره واقع شده اند. بخش کشاورزی کشور ژاپن با دو چالش اساسی روبرو است. کوچک بودن قطعات اراضی که متوسط آن بین 2/1 تا 8/1 هکتار بوده و دیگری بالا بودن سن بهره برداران که 57 درصد کشاورزان ژاپنی در سنین 65 سال به بالا قرار دارند، با چنین شرایطی، شرکتهای تعاونی ژاپن توانستهاند حرفه کشاورزی را همانند سایر بخش اقتصادی پربازده سازند و بهره وری آن را ارتقاء هند. در واقع این کشور از طریق شرکتهای تعاونی کشاورزی، مزارع خود را با استفاده از تکنولوژی جدید و روشهای پیشرفته نوسازی کرده و از منافع آن به گونهای گسترده برخوردار شده اند. شرکت های تعاونی کشاورزی در ژاپن هر چند سابقهای بیش از صد سال دارند، اما نهضت تعاونی در بخش کشاورزی ژاپن بهطور عمده پس از اجرای برنامه اصلاحات ارضی که پس از جنگ جهانی دوم انجام گرفت، رشد چشمگیری یافت. در این کشور دولت بهطور مستقیم در کار تعاونیها دخالت نمیکند، بلکه تعاونیهای کشاورزی را از طریق نرخهای تضمینی و سرمایهگذاری در بهسازی اراضی حمایت میکند. بانک مرکزی تعاون که مختص کشاورزی و جنگلداری است، یکی از بزرگترین بانکهایی است که در کنار تعاونیها قرار دارد.
شاید در اقتصاد هیچ کشور دیگری در جهان، تعاونی ها آن اندازه که در اقتصاد ژاپن نقش آفرینی می کنند، نقشی نداشته باشند. در این کشور، همه نوع تعاونی، از تعاونی های تولیدی تا تعاونی های مصرفی، از تعاونی های عظیم تا تعاونی های دانشجویی و از تعاونی های شهری تا تعاونی های روستایی، همه و همه، از میان شهروندان این کشور عضو پذیرفته اند.
تعاونی ها، به دلیل نقش گسترده در کشاورزی، شیلات و جنگلداری، تکیه گاه اصلی اقتصاد روستایی در ژاپن هستند. «نورینچوکین»، بانک تعاون کشاورزی در ژاپن، که 31 امین بانک بزرگ در جهان هم هست، بیش از 530 میلیارد دلار سرمایه در اختیار دارد و اصلی ترین وزنه مالی و اقتصادی در زمینه اقتصاد کشاورزی، شیلات و جنگلداری در ژاپن به حساب می آید. در این کشور، هر روستا فروشگاه تعاونی خود را دارد و به بیمه و تأمین مالی تعاونی هم دسترسی دارد و تقریباً هر کشاورز و ماهی گیری در یک تعاونی عضویت دارد.
تعاونی ها در ژاپن در سال های اخیر رشد خوبی داشته اند. یکی از عوامل مهم موفقیت تعاونی ها در ژاپن توسعه فعالیت هایی است که هم نیازهای فرهنگی و هم نیازهای اجتماعی اعضا را برآورده می سازد تعاونی ها با ارائه ساختارها و حمایت های لازم برای اعضای خود زمینه ابتکار پیشرفت و مشارکت اعضا را در فعالیت هایی که برای زندگی ارزشمند و مهم است فراهم می کنند و اینگونه فعالیت ها که دامنه گسترده ای را در بر می گیرد علاوه بر نزدیک کردن هر چه بیشتر اعضا به یکدیگر موجبات جذب اعضای جدید به تعاونی ها می شود.
شرکت های تعاونی در ژاپن به فعالیت های مختلفی نظیر خرده فروشی، بیمه، مراقبت های بهداشتی و دیگر فعالیت های خدماتی اشتغال دارند در این میان تعاونی های مصرف از جمله مهم ترین و گسترده ترین انواع تعاونی ها در ژاپن هستند. تعاونی های مصرف دامنه وسیعی از محصولات و خدمات مصرفی را به اعضا خود ارائه و به طور کلی 80 درصد اعضای تعاونی ها را به خود اختصاص می دهند.
اتحادیه تعاونی های مصرف ژاپن در 1951 میلادی تأسیس شد. بیشتر تعاونی ها در سراسر ژاپن عضو این اتحادیه هستند. همچنین این اتحادیه بزرگترین شبکه عمده فروشی در این کشور بوده و فعالیت های آن دامنه گسترده ای را شامل می شود. از دیگر فعالیت های این اتحادیه تنظیم خط مشی ها و سیاست های ملی و انجام دادن انواع خدمات و مبادلات تجاری نظیر بیمه، چاپ و نشر عنوان می شود.
فرهنگ ژاپن همواره محملی مناسب برای شکل گیری فرهنگ تعاون بوده است. با این همه، تعاونی های رسمی که فعالیت آنها با تعاونی های کشاورزی آغاز شد، تا انتهای قرن نوزدهم در این کشور پا نگرفته بودند. افزون بر این، هر چند تا پیش از جنگ جهانی دوم تعدادی تعاونی مصرف در ژاپن به فعالیت مشغول بود، عمده این قبیل تعاونی ها تنها پس از پایان جنگ شروع به فعالیت کردند. جنبش جدید توجه به تعاونی ها پس از پایان جنگ جهانی دوم در سرزمین آفتاب تابان شروع شد.
همگام با رشد اقتصادی خیره کننده در ژاپن در فاصله سالهای 1970 تا 1980، تعاونی های مصرف هم در این کشور رشد عظیمی را شاهد بودند. اما در سال 1989، حباب بازار دارایی ها در ژاپن ترکید و در نتیجه، بازار سرمایه هم آسیب جدی دید. در اثر این واقعه، اقتصاد ژاپن وارد دورانی از رکود شد و بازار خرده فروشی هم به محاق رفت. در این دوران حدوداً 10 ساله رکود، تعاونی های ژاپنی هم مانند سایر شرکت های این کشور، کوچک و کوچک تر شدند. هنوز یک دهه ای زمان لازم بود تا تعاونی ها ژاپنی بتوانند دوباره روی پای خودشان بایستند.
تعاونی ها در برخی جنبه ها در فرهنگ و اقتصاد ژاپن پیشتاز هستند: آنها در زمینه تولید محصولات کشاورزی ارگانیک، استفاده از منابع محلی، تولیدات اخلاق محور، بازیافت زباله ها، مقابله با تولید محصولات دستکاری شده از نظر ژنتیکی و… جلوتر از سایر شرکت ها عمل کرده اند.
تعاونی های ژاپنی افزون بر این در زمینه ارضای نیازهای جامعه در حال تغییر ژاپن هم پیشتاز هستند. از آنجا که بر اساس فلسفه تعاونی ها آنها برای خدمت مادام العمر به اعضای خود پدید آمده اند، همیشه باشد متفاوت بیندیشند و همواره برای آینده ای متفاوت برنامه ریزی داشته باشند.
ساختار شبکه تعاونی های کشاورزی ژاپن
ویژگی اصلی ساختار سازمانی تعاونیهای کشاورزی ژاپن سه سطحی بودن آن است. در پایینترین سطح، تعاونیهای چند منظوره به عنوان تعاونیهای اولیه در سطح روستا، شهرک یا شهر فعالیت میکنند. در سطح استان اتحادیههای چند منظوره قرار دارند که در رابطه با کار معینی که انجام میدهند، تخصص یافتهاند. در سطح ملی، اتحادیههای تخصصی وجود دارند که هر یک کار خاصی مانند اعتبار، خرید، بازاریابی و بیمه انجام میدهند. افزودن بر تعاونیهای چند منظوره، تعاونیهای یک منظوره مانند تعاونیهای شیر، ابریشم و ماهیگیری وجود دارند که در سطح استانی و ملی اتحادیههای مربوط به خود را دارند. اتحادیه مرکزی تعاونیهای کشاورزی بالاترین سطح در ساختار سازمانی تعاونیها و همه فعالیت شبکه تعاونی را در داخل و خارج کشور هدایت میکند. اتحادیههای استانی در چهل و هفت استان ژاپن وجود داشته و همه فدراسیونها و شرکتهای تعاونی در استان، عضو این اتحادیهها هستند. اتحادیههای استانی و اعضاء آن که شرکتهای تعاونی را شامل میشوند، عضو اتحادیه مرکزی تعاونیهای کشاورزی (CAUC) به حساب میآیند.
در ژاپن تعاونیهای صیادی و جنگلداری به طور مستقل فعالیت داشته و هریک دارای شبکه تعاونی خاص خود به صورت فدراسیونهای ملی و استانی و فدراسیونهای تخصصی اعتبار استانی و بیمه هستند. بانک مرکزی تعاون وظیفه تامین منابع مالی بخشهای مختلف شبکه تعاونی را بر عهده دارد.
با توجه به ویژگیهای تعاونیهای کشاورزی در کشور ژاپن، می توان گفت تعاونیهای کشاورزی چند منظوره معروف به (JA) و تعاونی مناطق اصلاح اراضی معروف به (LID) بیشترین نقش را در این کشور ایفاءمیکنند.
ترجمه :حسین یعقوبی
https://www.researchgate.net منبع:
تعداد مشاهده خبر
3371
بار
تصاویر مرتبط
tempShow
کلیه حقوق این وب سایت متعلق به
سازمان مرکزی تعاون روستایی ایران
می باشد.
Powered by
Dorsa
Portal